van de Nederlanders krijgt te maken met ongewenst gedrag.
van de werknemers in Nederland ervaart ongewenst gedrag door collega’s.
van de werknemers beoordeelt de eigen gezondheid als (zeer) goed; dat geldt ook voor zzp’ers.
Cijfers afkomstig uit Arbobalans 2018 | TNO Monitor Arbeid
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA):
Ongewenst gedrag zijn gedragingen of uitingen van een groep of individu, gericht tegen een persoon die deze handelingen als bedreigend, vernederend of intimiderend ervaart. Deze gedragingen kunnen plaats vinden tussen collega’s onderling of door leidinggevenden. Ook kunnen patiënten of bezoekers zich hieraan schuldig maken.
Onder psychosociale arbeidsbelasting vallen begrippen zoals:
Seksuele intimidatie:
Enige vorm van verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele lading dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd.
Hierbij valt te denken aan directe verzoeken, indirecte toespelingen, aanrakingen, seksueel getinte opmerkingen of het versturen of ophangen van seksueel getinte plaatjes op de werkplek of mogelijk via sociale media.
Hierbij gaat het om de beleving van de persoon in hoeverre hij of zij dit ervaart. Dus niet hoe het gedrag bedoeld is maar hoe het ervaren wordt is bepalend. Het gevoel van eigenwaarde kan door de seksuele intimidatie flink worden aangetast en kan mogelijk gezondheidsklachten geven.
Agressie en geweld:
Voorvallen waarbij een medewerker psychisch, verbaal of fysiek wordt lastig gevallen, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het verrichten van arbeid.
Intimidatie is een vorm van impliciete agressie waarbij sprake is van psychische druk, al dan niet in combinatie het misbruik maken van een (in)formele positie. Stalking, slaan, spugen, vechten en misbruik van sociale media vallen hieronder.
Pesten:
Vormen van intimiderend gedrag van één of meerdere werknemers (collega’s of leidinggevenden) gericht tegen één werknemer of groep van werknemers die zich niet kan of kunnen verdedigen tegen dit gedrag.
Pesten is het systematisch vernederend, intimiderend of vijandig gedrag gericht op steeds dezelfde persoon of personen die zich hier niet tegen kan of wil verweren. Hierbij valt te denken aan iemand negeren, iemand consequent niet meevragen voor bijvoorbeeld lunch, het werken onmogelijk maken door bijvoorbeeld bestanden te wissen. Ook het bespotten van iemand, roddelen en of geruchten verspreiden zijn voorbeelden van pesten. Pesten kan zoveel impact hebben en kan leiden tot gezondheidsklachten.
Discriminatie:
Gedrag dat direct of indirect onderscheid maakt tussen personen op grond van godsdienst, geloofsovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, burgerlijke staat, leeftijd of handicap, dat verband houdt en tot doel heeft de waardigheid van een persoon aan te tasten, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd.
Een voorbeeld hiervan is het niet meer uitnodigen voor een sollicitatie omdat de sollicitant ouder is dan 60 jaar.
Een werkgever is op grond van Arbeidsomstandighedenwet 1998 (Arbowet) verplicht beleid te voeren dat gericht is op voorkoming en mocht dat niet mogelijk zijn, beperking van de psychosociale arbeidsbelasting (PSA).
De Arbowet kent onderstaande doelvoorschriften:
Artikel 3, lid 1: De werkgever voert beleid gericht op goede arbeidsomstandigheden
Artikel 3, lid 2: De werkgever moet risico’s voorkomen en als dat niet mogelijk is, deze risico’s beperken.
In het Arbobesluit zijn de volgende voorschriften relevant:
Artikel 2.15 lid 1: Als medewerkers worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting stelt de werkgever maatregelen vast om PSA te voorkomen en of te beperken.
Artikel 2,15 lid 2: Als medewerkers worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting, dient de werkgever voorlichting en onderricht te geven.
Integriteit:
In de Ambtenarenwet van 2006 zijn bepalingen opgenomen voor overheidsorganisaties met betrekking tot integriteit en integriteitsbeleid.
Het bevoegd gezag van ambtenaren voert een integriteitsbeleid dat gericht is op het goed ambtelijk handelen en het bevorderen van integriteitsbewustzijn om zo misbruik te voorkomen.
Dit integriteitsbeleid zal een vast onderdeel moeten uitmaken van het personeelsbeleid door integriteit in werkoverleggen en functionerings gesprekken aan de orde te stellen.
Door het Ministerie van Binnenlandse Zaken is de “Handreiking Vertrouwensperoon Integriteit” op geteld hierin vindt u meer informatie. Daarnaast hebben organisaties met meer dan 50 werknemers (inclusief o.a. stagiairs en vrijwilligers) te maken met de Wet Huis voor Klokkenluiders.